Podcast
Van Kampen naar Moskou
Vanuit Kampen reizen we via oude handelswegen naar Moskou. Onderweg interviewen we lokale historici en gidsen die ons meer vertellen over de vroegere handel en lokale geschiedenis van hun dorp of stad. Geen grootse verhalen, maar anekdotes en inzichten, die het verleden met het heden binden. Wij zijn Heleen Westerman en Milton Kam. We hebben een passie voor reizen, geschiedenis en mensen. Deze podcast is gekoppeld aan onze Youtube-serie 'Van Kampen naar Moskou', waarbij we in de podcasts de interviews vaak langer zijn, dan in de video zelf....more
Afleveringen
Dalfsen - geen gewoon dorp
Dec 17 2021
Voor onze historische reisdocumentaire 'Van Kampen naar Moskou' reizen we via oude handelswegen vanuit Kampen naar het oosten, op zoek naar verhalen over handel en internationale connecties. In deze aflevering doen we het Overijsselse dorp Dalfsen aan. Op het eerste oog een doodgewoon dorp, maar schijn bedriegt! In de podcast vertel ik meer over de totstandkoming van onze aflevering en deel ik enkele interviewfragmenten die de aflevering niet hebben gehaald. De aflevering zelf kun je zien op YouTube, via deze link: https://www.youtube.com/xHoz9QRV5Vw. Meer informatie over ons project en de genoemde achtergrondartikelen, vind je op https://vankampennaarmoskou.nl/. We zijn niet actief op social media, in plaats daarvan sturen we een nieuwsbrief naar geïnteresseerden. Je kunt je via deze link abonneren op onze nieuwsbrief. Hieronder de transcript van deze podcast-aflevering: Het is zondagochtend 10 uur op een vroege herfstdag. Ik sta op de blauwe bogen brug om de introductie van deze aflevering over Dalfsen op te nemen. Het is het enige moment in de week dat er relatief weinig verkeer over de brug gaat, In deze podcast vertel ik meer over de totstandkoming van onze aflevering en deel ik enkele interessante fragmenten uit interviews die de uitzending niet hebben gehaald. VoorbereidingVoor het eerst heb ik ter voorbereiding op een aflevering contact gezocht met de lokale historische vereniging, want wat zijn nu eigenlijk de bijzondere geschiedkundige verhalen van Dalfsen? Waar vind je nog connecties met international handel? Als iets of iemand het zou kunnen weten, dan zijn het wel de vrijwilligers van de Historische Kring Dalfsen. We werden warm ontvangen. Ze vertelden niet alleen over de geschiedenis van Dalfsen, maar stelden ook hun beeldbank beschikbaar voor het gebruik van foto’s voor onze aflevering en bemiddelden met personen die meer zouden kunnen vertellen over een bepaald onderwerp. De historische vereniging heeft ook een eigen magazine waar tot in detail de geschiedenis van Dalfsen of bijzondere Dalfser bewoners wordt verteld. Het werd een bron van informatie voor deze aflevering en de achtergrondverhalen die ik erbij schreef. Tijdens het maken van eerdere afleveringen heb ik ook kennis opgedaan over plaatsen en gebeurtenissen, kennis die ik niet kon delen binnen één aflevering. Daarom heb ik voor onze aflevering over Dalfsen besloten om die verworven kennis te gaan delen in achtergrondartikelen. Ik worstel namelijk vaak met wat ik nu wel en niet ga vertellen in een aflevering. Wat is relevant, wat is interessant en wat is waardevol. Om mezelf te helpen, schrijf ik daarom nu ook een aantal artikelen die dieper ingaan op de onderwerpen die we in onze serie aanraken. Dat geeft mij de ruimte om iets losser om te gaan met de informatie die ik deel in de afleveringen.Eén van die onderwerpen waarover ik veel onderzoek heb gedaan is de archeologisch vondst in Dalfsen. Nu weet ik niet hoe het met u zit, maar archeologie is niet mijn favoriete onderwerp. Pijlpunten, oude bijlen en pottenscherven weten mij niet erg te boeien, maar die vondst in Dalfsen was toch wel écht bijzonder vanwege de grootte en de ouderdom van de vondsten. Dus ging ik op zoek naar iets wat mij triggerde… Archeologische vondstenTijdens het inlezen, leerde ik dat er hier op deze plek al mensen woonden veel eerder dan ik dacht. Bij mij leeft nog altijd het idee dat Oost-Nederland slechts een aantal bewoners kende die er een nogal wilde levensstijl op na hielden totdat Bonifatius in 754 naar Friesland trok om daar de heidenen te kerstenen. Maar wat blijkt, langs de Vecht woonden al mensen, duizenden jaren voordat Bonifatius naar Friesland trok. Volgens Suzanne Wentink van Het Oversticht, verbleven hier al mensen in deze regio voordat de Trechterbekercultuur hier aankwam. De eerste mensen waren jager-verzamelaars die een nomadisch leven leidden. Van hun verblijf in deze regio zijn vooral restanten gevonden in Kampen en omgeving. Maar het zijn de mensen van de Trechterbekercultuur die zich hier écht vestigden. Zij deden aan landbouw en hielden dieren. 3500 jaar voor Christus woonden in de omgeving van Dalfsen dus al boeren. Vermoedelijk zijn het dezelfde ‘soort’ mensen als die van de Hunebedbouwers in Drenthe, want die maakten ook trechterbekers. Ik zeg dezelfde soort mensen, want we hebben geen kennis van verwantschappen en reisroutes tussen regio’s. 3500 jaar voor Christus was er nog geen schrift immers met verhalen. Verder vertelde Suzanne Wentink, die provinciaal archeoloog is, dat soortgelijke trechterbeker bekers ook in Spanje en Portugal zijn gevonden. Archeologen spreken daarom niet over een volk, maar over een cultuur. Luister mee wat zij hierover te zeggen heeft: Audio: Suzanne Wentink, Het OverstichtGrote kerkDalfsen zoals het vandaag de dag eruit ziet, is niet heel erg spannend. Geen hoogstaande architectuur, geen hele bijzondere oude gebouwen behalve huizen uit de tweede helft van de 19de eeuw. Het oudste gebouw in het dorp blijkt dan ook de grote kerk te zijn. Een simpele rechttoe rechtaan kerk, traditioneel gebouwd met daaromheen een soort van ringweg waaraan verschillende huizen staan. Een dorp bij de kerk dus in plaats van een kerk bij het dorp. Bij toeval leerde ik dat een gedeelte van de kerk is opgebouwd uit tufsteen dat vroeger werd geïmporteerd vanuit Duitsland. Moet je nagaan dat boten vanuit het Eiffel-gebied via de Rijn naar Deventer en Utrecht gingen en dan daar vandaan via de IJssel, om Kampen heen en dan over de Vecht naar Dalfsen kwamen om gebruikt te worden voor het bouwen van een kerk. En die stenen zien er nog steeds heel degelijk uit. Dat komt omdat tuf vulkanisch materiaal is dat weinig bestanddelen kent die oplossen in regenwater. Veel Romaanse kerken zien er daardoor nog net zo fris uit als toen ze net klaar waren. Ook bij toeval leerde ik tijdens een wandeling langs de IJssel over de vele steenfabrieken die hier in de vroege jaren gevestigd waren. Zij leverden de bakstenen waarmee de meeste huizen in NL gebouwd zijn. Die ‘bij toeval’ opgedane kennis, kon ik goed gebruiken voor onze aflevering over Dalfsen, want daar kun je heel erg goed het verschil tussen tufsteen en baksteen zien. CichoreifabriekNooit had ik geweten dat de Cichoreifabriek in Dalfsen, die in 1965 haar deuren sloot, tot ver in India haar producten leverde. Er was zelfs sprake van dat ze een cichoreifabriek in India gingen bouwen! Van die cichoreifabriek die vlak langs de Vecht stond, is alleen jammer genoeg bijna niets meer overgebleven. Er is nog een reconstructie van de oude pui zichtbaar en de voormalige directeurswoning staat er nog. Die oude pui is trouwens nauwelijks zichtbaar vanwege het grote terras van restaurant De Fabriek waar ik in onze aflevering over loop om het verhaal van de cichoreifabriek te vertellen. Dat die fabriek er niet meer staat, is niet helemaal verwonderlijk want in de jaren 60 en 70 stond alles in het teken van vooruitgang. Er was weinig aandacht voor mogelijk historisch erfgoed. En al helemaal niet voor een fabriek die cichoreikoffie maakte, ofwel vieze peekoffie. Gebouwd moest er worden, en de locatie aan de Vecht was natuurlijk perfect voor een mooi gemeentehuis met bijbehorend plein. Het gemeentehuis heeft ondertussen alweer een nieuw onderkomen gevonden en de kade langs de Vecht is nu een waterfront geworden met woningen, twee restaurants en een wandelkade. Ik kan het me nu maar moeilijk voorstellen dat hier ooit schepen af en aan vaarden met ladingen. En dat de schoorsteen van de cichoreifabriek het dorp geurde met de zoete stroperige geur van de branderij. Iets wat de oudere bewoners van Dalfsen weten dat nog erg goed. EshuisEen andere ‘grootindustrieel’ van het dorp die al vele jaren bestaat, is Drukkerij Eshuis. Dalfsen kent natuurlijk wel meer bedrijven die al meer dan een eeuw bestaan, met soms nog de originele naam ook. Denk eens aan veevoederbedrijf Feijen. Toch kozen we ervoor om drukkerij Eshuis uit te lichten voor onze aflevering. Dit omdat zij al vele jaren labels en etiketten drukken die de hele wereld overgaan. Ik wilde laten zien dat Dalfsen ook nu geen saai en gewoon dorp is, en het innovatieve karakter van Eshuis bv paste daar supergoed bij. Innovaties vinden ook plaats in kleinere dorpen en niet alleen in grotere Nederlandse steden. In de aflevering over Dalfsen sta ik met Claudia Platvoet stil bij het strikjesetiket, die ze nu al meer dan 8 jaar voor Coca-Cola Japan maken. Maar ze doen veel meer dan dat. Zo maken ze ook labels op naam of wordt elk label voorzien van een net iets andere print. Claudia Platvoet, de PR Manager van Eshuis, vertelde ook over hun online webshop en hoe ze de etiketten maken voor kleine bierbrouwers. Audio: Claudia Platvoet, Eshuis bv. B&B Het Atelier In elke aflevering wil ik ook een originele overnachtingsplek laten zien. Voor Dalfsen vond ik B&B Het Atelier. Hier kunnen mensen niet alleen logeren, maar ook gebruik maken van het atelier van Fenneke Goutbeek, of van de muziekstudio van haar partner Frank De Milt. Want alhoewel we in de aflevering vooral aandacht besteden aan Fenneke en haar schilderwerken, is ook haar partner Frank zeer creatief aangelegd. Naast zijn dagelijkse baan als docent speelt hij gitaar en neemt hij muziek op of verzorgt hij online lessen. Hun plekje midden in het dorp is voor mij een kleine oase van creativiteit en daardoor ook een mooi contrast met het verder nogal moderne en zakelijk uitziende dorp. In onze aflevering focusten wij ons op het kunstzinnige aspect van Dalfsen, maar Fenneke kon ook iets vertellen over de vroegere bewoners van hun huis, die ook beiden een artistieke insteek hadden. Audio: Fenneke Goutbeek, B&B AtelierAfsluitingEn zo hebben we weer een hele nieuwe aflevering gemaakt voor onze serie Van Kampen naar Moskou. Voor onze volgende twee afleveringen die we in het voorjaar willen gaan opnemen, heb ik al ideeën voor onderwerpen en thema’s. Was ik eerst nog bang dat het moeilijk zou worden om verhalen te vinden, nu ervaar ik juist dat er te veel verhalen te vertellen zijn tussen bijvoorbeeld Dalfsen en Ommen, onze volgende etappe. Er zullen keuzes gemaakt moeten worden… Welke dat zijn geworden, dat zie en hoor je volgend jaar! Tot dan! ...more
Van Zwolle naar Dalfsen - In de voetsporen van de Zwolse elite
Jun 27 2021
Na de publicatie van onze aflevering op YouTube werden we verrast door het grote aantal kijkers. Het zijn geen miljoenen geweest, maar wel genoeg om vanaf nu wat planmatiger te gaan werken om ervoor te zorgen dat we met enige regelmaat een nieuwe aflevering kunnen publiceren. In deze podcast vertel ik niet alleen over de tot standkoming van In de voetsporen van de Zwolse elite, maar ook wat er daarna gebeurde. Je kunt onze aflevering hier terugkijken: https://youtu.be/Uhuzyswi9lgWil je ons werk steunen zodat we kunnen doorgaan met het maken van afleveringen, stuur ons dan een e-mail. We zijn nog bezig met het opzetten van een goede donatie-knop. Mijn e-mailadres is: heleen.westerman@yahoo.comWe zijn niet actief op social media, in plaats daarvan sturen we maximaal 1x in de maand een nieuwsbrief naar geïnteresseerden. Je kunt je via deze link abonneren op onze nieuwsbrief. Hieronder de transcript van deze podcast-aflevering: Welkom bij een nieuwe aflevering van onze langzamer dan langzame reis van Kampen naar Moskou. Mijn naam is Heleen Westerman en samen met mijn man Milton Kam documenteer ik onze reis via oude handelroutes, op zoek naar internationale invloeden op lokaal niveau. In deze aflevering praat ik niet alleen over onze wandeling van Zwolle naar Dalfsen genaamd in de voetsporen van de Zwolse elite, maar vertel ik ook over onze vervolgplannen. Want er is veel gebeurd na de publicatie van deze aflevering. Wie in de buurt van Dalfsen komt, kan niet om de bestaande landgoederen heen. Niet alleen langs de Vecht richting Ommen, maar ook langs de IJssel naar het zuiden richting Deventer hebben veel rijke notabelen, adelen en krijgslieden grond gekocht of gekregen. Hun aanwezigheid heeft de ontwikkeling van deze regio sterk bepaald. Graag had ik een aantal hedendaagse landgoedeigenaren willen interviewen voor onze aflevering, maar zij hadden geen interesse. Wel kon ik terecht bij landgoed De Horte, dat nu in het bezit is van Landschap Overijssel. Zij hebben mij voorzien van aanvullende informatie, maar vanwege drukte en Covid-19 was er helaas niemand beschikbaar voor een interview. Het verhaal van landgoed de Horte is eigenlijk één van de redenen waarom ik onze reis van Kampen naar Moskou ben begonnen. Als kind van het platteland heb ik altijd gedacht dat in de Randstad alles gebeurde. Op mijn 18de ben ik dan ook 'gevlucht' naar de Randstad. Dat landgoed De Horte vroeger Djokjakarta heette, omdat een voormalige VOC hoofdkoopman er had gewoond, vond ik altijd al fascinerend. Al in de 18de eeuw woonden er dus al mensen in de buurt van Dalfsen die in het buitenland hadden gewoond! Er was een stukje excotisch leven temidden van alle, in mijn puber ogen, saaie weilanden en bossen. Dat kleine stukje uit het verleden was alleen niet genoeg om mijn 'escape' naar de grote stad tegen te houden. Het maakte mij, na terugkeer , wel nieuwsgierig naar meer sporen van internationale invloeden in de omgeving. Met de serie Van Kampen naar Moskou ga ik daar naar op zoek. In de voetsporen van de Zwolse elite werd anders dan vooraf gepland, eigenlijk ook veel interessanter. Ik heb veel geleerd over de lokale geschiedenis door het maken van deze aflevering. Het begon al bij onze route om Zwolle te verlaten. Ik koos voor de Nieuwe Vecht. De Nieuwe Vecht is een waterverbinding tussen de stad en de échte Vecht. Ik heb altijd gedacht dat de Nieuwe Vecht een kanaal was, omdat het zo recht door het landschap liep. Ook had ik dit een keer ergens gelezen. Ik vond het al heel wat dat men in 1600 al een kanaal had gegraven! Maar voor onze afleveringen doe ik altijd veel onderzoek online en probeer meerdere bronnen te vinden die hetzelfde verhaal vertellen. En toen kwam ik iets interessants tegen. In archiefstukken was namelijk de volgende tekst gevonden: “dat het raadzaam zou zijn dat de Vecht, de rivier die zijn oorsprong had tot ver in Westfalen, met de stad zou worden verbonden, gelijk dit reeds van oude tijden begonnen was”. Deze tekst stamt uit 3 december 1597, de dag van St. Lucie toen de stad Zwolle het besluit nam om de Nieuwe Vecht bevaarbaar te maken. Het laatste deel van de zin duidt erop dat deze vaarroute al eerder had bestaan of dat men al eerder was begonnen om de waterloop, die nu de Nieuwe Vecht heet, bevaarbaar te maken. Verdere informatie daarover ontbreekt echter, maar men denkt dat voor het uitbreken van de 80-jarige oorlog er al een vaarroute over de Nieuwe Vecht was. Een amateur onderzoeker meent zelfs in de grondmonsters te kunnen zien dat de waterloop vroeger anders liep, maar dat die er al wel heel erg lang was. Het kan zijn dat ze hem wel hebben gekanaliseerd om geschikt te maken voor de scheepvaart, maar dat het niet helemaal is uitgegraven. Ik vind dit soort onduidelijkheden altijd boeiend. Het laat zien dat we alleen maar naar het verleden kunnen gissen. Er is niet één waarheid of één verhaal. Daarom noem ik in de aflevering de Nieuwe Vecht ook geen kanaal, maar sta ik wel even stil bij de noodzaak van een sluis. Over kanalen graven gesproken. Niet zo lang geleden ben ik begonnen aan de langeafstandswandeling Hanzestedenpad. Tijdens mijn wandeling van Windesheim naar Zwolle, liep ik een stukje over de dijk langs de Soestwetering. De naam 'wetering' verwijst naar een gegraven waterweg waarin men het overtollige water van de Sallandse heuvelrug richting Zwolle en het Zwarte water geleidde. Deze kanalen werden in de 13de eeuw gegraven toen bleek dat door de bedijking van de IJssel het overtollige water vanuit Salland niet meer de rivier kon instromen. Middels deze weteringen verliet het water alsnog het gebied en kon het land gebruikt worden voor onder andere landbouw en veeteelt. Kanalen werden dus al vele eeuwen daarvoor gegraven en niet pas in de 16de eeuw. Een andere 'anders dan gepland en veel interessanter dan verwacht' bleek Oliemolen de Passiebloem te zijn. Nadat de landgoedeigenaren het lieten afweten, ging ik op zoek naar een ander onderwerp gerelateerd aan de handel. In eerste instantie leek mij een bezoek aan de molen niet interessant, omdat iedereen er al wel één van binnen had gezien. De molen paste alleen wel binnen ons verhaal Van Kampen naar Moskou, omdat het vroeger gewassen vanuit Twente verwerkte tot olie. Ik aarzelde nog even, maar stuurde in de middag toch maar een e-mail via de website naar deze stichting. Die avond werd ik gelijk opgebeld door Ada, natuurlijk konden we komen filmen! Haar enthousiasme werkte aanstekelijk, en ik realiseerde mij weer dat juist vrijwilligers zo leuk zijn om te interviewen. Zij zijn vol passie over wat ze doen en trots op de kennis die ze hebben. Een vrouwelijke molenaar vond ik al interessant, maar het werd Heimpke die we interviewden voor onze aflevering. Eerst toonden Ada en Heimpke hoe ze de molen opstarten aan het begin van een dag. Dat leverde prachtige beelden op van hoe Heimpke en Ada samen de wieken in beweging brachten. Er werd nauwelijks gesproken, ieder deed zijn deel en daar gingen de grote wieken zoevend door de lucht. Dit waren geen vrijwilligers die maar iets deden, dit waren professionele molenaars die vol passie en liefde spraken over 'hun' molen. Heimpke vertelde ons hoe hij het vak heeft geleerd: <audio)Naast het verhaal over de verwerking van lijnzaad afkomstig van vlas, de vreselijke werkomstandigheden voor de arbeiders en het industriële karakter van de molen, ben ik vooral onder de indruk geraakt van die enorme stam in de hart van de molen. De hele molen wordt aangedreven door een eiken boomstam van 90 cm in doorsnede en 9 meter in lengte. Die ligt daar al sinds 1776! Ik heb het later opgezocht en een eikenboom van die omvang was misschien al 100 jaar oud toen die erin werd geplaatst! Om eerlijk te zijn schieten er nog steeds tranen in mijn ogen als Heimpke zegt 'dit is al 200 jaar oud'! En dat je daarna de molenwieken gestaag ziet draaien in een gehaaste omgeving vol moderne gebouwen. Het volgende 'anders dan gepland en veel interessanter dan verwacht' bleek het biljarthuisje op Landgoed de Horte te zijn. Het biljarthuisje wordt nu verhuurd als een vakantieverblijf, en ik had altijd gedacht dat het erg luxieus en duur zou zijn om te huren. Even twijfelde ik of ik het wel moest opnemen in onze aflevering, omdat ik geen aflevering voor de elite wil maken. Omdat de landgoedeigenaren geen 'sjoege' gaven, besloot ik toch om een stukje 'elite' in onze aflevering op te nemen middels dit biljarthuisje. Blijkt dat het biljarthuisje helemaal geen overmatig luxieus huisje te zijn! En in gesprek met Lucienne Dunnewijk bleek er niet alleen een mooi verhaal te zijn over het biljarthuisje zelf, maar dat ByMolle de verhuurder van het huisje, ook alleen maar natuurlijke woonproducten verkoopt, waaronder producten gemaakt van linnen. En linnen wordt dus weer gemaakt van vlas. Vlas levert ook de lijnzaad voor het maken van olie in molen de Passiebloem. Wat een mooie onverwachte connectie tussen deze twee locaties. Lucienne is zelf erg enthousiast over linnen als product en vertelt ook over hoe oud dit product al is. <audio> We kunnen zoveel van tevoren plannen als we willen, maar de mooiste dingen gebeuren op onverwachte momenten. Terwijl we aan het filmen waren bij landgoed Den Aalshorst observeerde Gerlof Velthuis ons van een afstandje. Al gauw raakten we aan de praat en vertelt hij veel verschillende verhalen over de landgoederen. Blijkt dat hij al jaren gids is in de omgeving van Dalfsen. De landgoederen die je nu ziet zijn maar een topje van de ijsberg van de landhuizen die er vroeger stonden wist Gerlof ons te vertellen. Deze huizen mogen nu dan verdwenen zijn, maar er nog wel sporen van ze te vinden in het landschap. <audio>In onze aflevering wilde ik een genuanceerd beeld geven van de landgoederen. Ze zijn prachtig om te zien, maar de Zwolse elite had ook priveleges en hebben dingen gedaan waarvan we nu zeggen dat het niet kon. Ikzelf houd van series waar niet alles heel positief of heel negatief wordt weergegeven. Vaak zijn situaties complex en heel gelaagd, zeker niet zwart-wit. Behalve dat de familie van Dedem aandelen bezat in Surinaamse plantages ten tijde van de slavernij, heeft de familie ook welvaart en ontwikkeling naar Dalfsen en omgeving gebracht door het aanleggen van de Dedemsvaart en andere infrasctructurele projecten zodat het gebied aan de andere kant van de Vecht zich ook kon ontwikkelen. Dat verhaal van die aandelen in Surinaamese plantages in handen van de Zwolse elite was ook nieuw voor mij. Ik stuitte er toevallig op toen ik zocht op koloniale invloeden in Overijssel. Nooit had ik mij gerealiseerd dat ook de Zwolse elite hier volop aan meedeed. Achteraf gezien niet raar, want de elite in Nederland werd door slechts een kleine groep gevormd die vaak ook onderling met elkaar trouwden. Toch had ikzelf het bezit van plantages in het Caraïbisch gebied, maar ook deelname aan de VOC altijd verbonden met handelslieden en notabelen uit Amsterdam en de Randstad. Want, daar speelde de Gouden Eeuw zich toch voornamelijk af of niet? Noui, dus niet! Later kwam ik een krantenartikel tegen over het bezit van aandelen in plantages door de Groningse elite. Ook zij hadden geparticipeerd in en bijgedragen aan de slavenhandel. Deze 4de aflevering van onze route door Nederland werd dus wederom anders dan vooraf gepland, maar daardoor zoveel interessanter voor mij en hopelijk ook voor jullie als kijker. In de video neem ik afscheid vanaf de Zwerfkei. Een kunstwerk vlak naast het station van Dalfsen vanaf waar je een mooi uitzicht hebt op het dorp aan de Vecht. Het dorp waar men in 2015 een bijzondere archeologische vondst deed. En toen..... Dat onze aflevering over Venetië destijds zo goed bekeken werd, dat verbaasde mij niet. Veel Nederlanders zijn smoorverliefd op Italië, mensen van overal ter wereld zijn er geweest en hebben een voorliefde voor deze bijzondere waterstad. Dat onze video werd overgenomen op de website van CiauTutti, gedeeld werd door diverse Venetianen en in verschillende Facebok-groepen terechtkwam gaf een goede impuls aan het aantal weergaven op YouTube. Maar het absolute record van het aantal views binnen een dag bereikten we met de publicatie van deze aflevering. De redacteur van de populaire nieuwssite Dalfsen punt net poste gelijk een bericht na publicatie. Binnen een dag hadden meer dan 400 mensen de aflevering bekeken. Alhoewel ik redelijk tevreden was over Zwolle, durfde ik daar toen nog niet écht publiciteit aan te geven. Met de afleveringen over Venetië leerde ik dat het wel belangrijk was om te doen. Nu met deze aflevering voelde ik mij zekerder, dus had ik vooraf aan onze publicatie wat nieuwsberichten uitgestuurd, maar ook na de publicatie zelf. Dit leverde een grote stroom kijkers op. Ondertussen benaderde ik ook nog een aantal lokale mediakanalen in Zwolle, waaronder de Facebook-groep voor Expats en wat lokale blaadjes die destijds geen aandacht hadden geschonken aan onze video. Ondertussen had een lokale makelaar onze video ook gedeeld met potentiële kanditaatkopers uit het Westen. We werden zichtbaar in de regio! Ook de aflevering over Zwolle kreeg een enorme impuls en is ondertussen onze meest bekeken aflevering online. Niet lang na de publicatie van onze aflevering werden we benaderd door een kleine lokale omroep. Graag wilden zij onze afleveringen uitzenden. Een aantal weken later werden we benaderd door nog een andere lokale omroep die dezelfde interesse had. Ondertussen kregen we ook in het dorp Dalfsen leuke feedback op onze aflevering en we zagen duidelijk dat de mensen trots waren op wat we gemaakt hadden. Aan de andere kant, doordat we afleveringen op hoge kwaliteitsniveau willen maken, betekent het ook dat we veel tijd aan één aflevering besteden. Niet alleen gaat er tijd zitten in het doen van vooronderzoek, het maken van een opzet, het benaderen van organisaties en personen voor medewerking en het filmen zelf, maar het meeste werk gebeurt wanneer we klaar zijn met filmen. Dan moeten interviews van 1.5uur teruggebracht worden naar max 10, het liefst maximaal 5 minuten. het bepalen van de juiste volgorde van de beelden, het zodanig snijden dat er een verhaal wordt verteld en eventuele onvolkomenheden worden gemaskeerd. Als dat is gedaan, dan is het tijd voor het perfectioneren van geluid en kleur. En als dat is gedaan maken we nog de ondertiteling in zowel het Nederlands als in het Engels. Al met al zijn we dus een maand bezig met het maken van één aflevering. Tot nu toe deden we dat altijd in onze vrije tijd en tussen onze reguliere werkzaamheden door, maar als we met enige regelmaat afleveringen willen produceren die ook uitgezonden kunnen worden op de lokale televisie, dan wordt dat lastig. In de afgelopen weken hebben we een plan gemaakt voor de afleveringen tot aan de Duitse grens. Daarvoor zijn we gaan praten met de verschillende lokale historische verenigingen voor meer informatie, maar ook om te zien welke onderwerpen zij aandragen en of ze beeldmateriaal met ons willen delen. De verengingen zijn enthousiast over ons plan en willen graag meewerken. Samen met aanvullend research dat ik online deed, hebben we de aankomende afleveringen allemaal een thema kunnen geven. We gaan vanuit Dalfsen via Ommen, Bergentheim en Hardenberg naar de Duitse grens. Ook hebben we een reële begroting gemaakt en nagedacht over hoe we onze uren kunnen laten financieren. Ofwel er is een heel projectplan geschreven! We zijn in gesprek gegaan met de lokale omroepen, maar ook allerlei andere partijen zoals het Historisch Centrum Overijssel en Ruimte voor de Vecht. We geloven dat door te netwerken, maar ook doordat onze serie steeds meer bekend raakt, er sprake zal zijn van organische groei ook in financiën. Stapje voor stapje komen we wel tot een goede organisatievorm met financierng samen met hen die ook enthousiast zijn over ons initiatief. Onze eerste stap is om mensen en bedrijven de mogelijkheid te geven een gift te doen ter ondersteuning van ons werk. Ook starten we met een nieuwsbrief en wordt deze zomer een website gebouwd waarop we meer achtergrondartikelen kunnen plaatsen over de onderwerpen die we in de afleveringen behandelen. Wil jij bijdragen aan de realisatie van de volgende afleveringen? In de beschrijving vind je een' tikkie'-link en een bankrekeningnummer. Als je op de hoogte wilt blijven van de ontwikkelingen, maar ook interesse hebt in de verhalen die we ontdekken, meld je dan aan voor onze nieuwsbrief. Ook daarvoor vind je een link in de beschrijving. Ondertussen staan we in de startblokken om half september opnames te gaan maken voor onze aflevering over Dalfsen. Daarin komt niet alleen de archeologische vondst ter sprake, maar vertellen we ook hoe het dorp Dalfsen zelfs in Japan en India bekend is. Ik kijk nu al uit naar de opnames en we hopen de aflevering in het late najaar te publiceren....more
Venetië - handel, kunst, eilanden en de pest
Feb 24 2021
In plaats van één aflevering hebben we drie afleveringen gemaakt over Venetië voor onze YouTube-documentaire. In deze podcast vertel ik hoe dat zo is gekomen en deel ik enkele geluidsfragmenten die onze afleveringen niet hebben gehaald. Mocht je de afleveringen over Venetië nog niet hebben gezien, dan kun je ze via de onderstaande links bekijken: Venetië - van handelsstad naar kunststadVenetië - verhalen uit de laguneVenetië - de geheimen van Lazzaretto NuovoWil je onze serie blijven volgen, abonneer je dan op onze nieuwsbrief via deze link. Niet vaker dan 1x per maand sturen we je dan een nieuwsbrief. Op mijn reissite KapelkaTravel.com vind je meerdere reis- en acthergrondartikelen over Venetië. Lees hieronder de tekst van de podcast: Welkom bij een nieuwe podcast van onze langzamer dan langzame reis van Kampen naar Moskou. Mijn naam is Heleen en samen met mijn man Milton maak ik een YouTube reisdocumentaire-serie over onze reis langs oude handelsroutes.[audio: introductie Venetië] Zo begint onze 3-delige serie over Venetië. In totaal zijn we ruim een maand in Venetië geweest om de stad te verkennen, en te proeven van het lokale leven. Vanwege COVID-19 kwamen er nog nauwelijks toeristen naar de stad. Alleen in de weekenden was het druk met vooral dagtoeristen uit Oostenrijk, Zwitserland en Italië zelf, maar de rest van de week struinden we in alle rust door de straatjes, genietend van het lokale leven op de verschillende pleinen en raakten we in gesprek met diverse bewoners. Voordat we naar Venetië afreisden, had ik al besloten dat ik daar een aflevering voor onze serie ‘Van Kampen naar Moskou’ wilde opnemen. Immers Venetië was in de 14de en 15de eeuw al een enorm belangrijke handelsstad, vooral vanwege haar monopolie op de handel met het Midden- Oosten. Vanuit Venetië reisden handelslieden via de Brennerpas naar Zuid-Duitsland en van daaruit richting het verdere noorden van Europa. Onze route van Kampen naar Moskou zal zeker deze oude route vanuit Venetië een keer kruisen. Reden genoeg dus, of eigenlijk een excuus, om ook in Venetië een aflevering te gaan maken voor onze docu-serie. Vooraf had ik wat onderzoek gedaan en was geïnteresseerd geraakt in de diverse ambachtslieden die de stad nog kent. Zo vond ik niet alleen een traditionele maskermaker, maar ook een boekbinder, een gondela-bouwer, glasmaker, en een bronsgieterij.Het leek me leuk om over dit onderwerp een aflevering te maken. Alleen, bij aankomst in Venetië heb ik dat idee gelijk laten varen. Want, op elke straathoek in de stad zag ik een maskermaker, iemand die glaswerk verkoopt en ook verschillende winkels die eigengemaakte prints verkochten. Mijn gekozen onderwerp was zeker niet bijzonder en uitzonderlijk genoeg. Ik wist al dat ik mij niet wilde focussen op alle mooie villa’s of kunstcollecties die de stad kent en waar ze bekend omstaat. Nee, ik wilde liever het Venetië laten zien van de gewone man. Van hen die daadwerkelijk leven en werken in de stad. Voor ons verblijf in Venetië hadden we een piepklein appartementje uitgezocht in de wijk St. Croce, tussen het centraal station en het stadscentrum in. In gesprek met de eigenaren van ons appartement, zij zijn beiden architect, noemden zij Giudecca als een eiland waar je nog het gewone Venetië kunt vinden. Tijdens de eerste week van ons verblijf, hadden we ook afgesproken met gids Luisella Romeo. Zij had Milton geholpen bij het vinden van een lokale dichter voor zijn videopoem. Luisella is al jaren gids in Venetië en heeft een zeer aanstekelijke enthousiasme. We spraken met haar af bij Café Ludoviche voor een kop koffie op het terras aldaar. Nadat we haar vertelden dat we het onderwerp van de artisans hadden losgelaten, maar nog niet precies wisten wat de nieuwe focus zou zijn, maar dat we graag het gewone leven wilde laten zien, maakte zij ook melding van Giudecca als mogelijke bestemming. Twee keer hetzelfde advies van een lokale Venetiaan, dat moest iets betekenen! Ik bladerde nog een keer door mijn Lonely Planet, zocht naar blogs over Giudecca en kwam al snel met een heel lijstje van interessante gebouwen en bezienswaardigheden. Tijd voor een verkenningstocht over Giudecca. Daar ontdekten we een terrein vol botenbouwers en met een enorme bootopslag. Op dat terrein bevond zich ook Giudecca Art District, die er tentoonstellingen hield. Ik werd gelijk enthousiast, want ik houd van plaatsen waar het ‘gewone’ leven en de kunstwereld met elkaar vermengd worden, beiden horen immers tot het normale leven. Tijdens ons interview met Pier Paulo van Giudecca Art District, was dat ook precies wat hij zei: [audio - citaat Pier Paulo van Giudecca Art District]We ontdekten ook een moderne wijk tussen allemaal oude woningen. Tijdens mijn research online had ik al geleerd dat er hier op dit eiland veel fabrieksterreinen waren geweest. En deze moderne wijk was op het terrein van een voormalige uurwerkfabrikant gemaakt. Een nog bestaande fabriek is die van Fortuny. Graag was ik er naar binnen gegaan, want hier worden nog stoffen gefrabriceerd op machines uit de 19de eeuw. Helaas, wilden en konden ze niet ingaan op ons verzoek. Ik wierp ook een blik naar binnen bij Villa Hériot. Een luxe villa uit het begin van de 20ste, dat nu in gebruik is als school. En wat bijzonder om in zo’n gebouw dan een opleiding voor restauratie medewerkers te hebben. Ik was op voorhand al jaloers op de studenten die hier studeerden. Gezien de hoeveelheid oude voorwerpen in de stad zelf veronderstelde ik dat de studenten gemakkelijk werk zouden vinden na hun opleiding. De directeur van de opleiding, Michele X, vertelde mij dat dit niet het geval was. Slechts 40-50% van de studenten vindt gelijk werk na de opleiding. Hij vertelt dat er veel geld beschikbaar is het voor het renoveren van grote voorwerpen en gebouwen, maar niet voor het detailwerk dat deze studenten uitvoeren. Er is weinig tot geen geld voor het restaureren van kistjes, kandelaars, marmeren beelden en fresco’s. Na deze verkenningstocht over het eiland was het duidelijk: Giudecca was the island to film, maar hoe konden we dit eiland verbinden met de geschiedenis van Venetië als oude handelsstad? Ik kan zeggen dat we er diep over nagedacht hebben, maar dat is niet zo. Want, toen ik van Luisella het verhaal van de trabaccolo hoorde, wist ik meteen dat dit schip in onze aflevering moest komen. Een gewoon vrachtschip dat eeuwenlang in de Adriatische Zee vaarde met haar zware vrachten voor de stad Venetië, ofwel dit schep was de gewone man onder de schepen. Hardwerkend en bijna vergeten. De trabacollo werd dus de verbinding de handel en Giudecca. Wat deze trabacollo extra bijzonder maakt is dat het nog één van de weinig overgebleven exemplaren is. Volgens mijn informatie zijn er nog vier. Hoe het is gekomen dat er nog maar zo weinig trabacollo’s zijn? Dat heeft twee oorzaken, welke Massimo aan mij uitlegde: [ Audio Massimo/Francesca - waarom er nog maar zo weinig trabacollos zijn] Het toeval wil dat de trabacollo precies in het midden tussen San Marcoplein en Giudecca in ligt, en dat er vroeger ook trabaccolo’s werden gebouwd op Giudecca. Dat laatste wist ik niet van te voren. Toen ik tijdens het interview de vraag stelde of ze ook in Venetië werden gebouwd, duimde ik in mijn gedachten heel hard dat ze ook op Giudecca werden gebouwd. Dat bleek het geval te zijn.Vanwege Covid-19 wilde ik eigenlijk ook iets doen met de plaag. Op Giudecca had ik al de Chiesa del Santissimo Redentore bezocht, ofwel kerk van de heilige verlosser. Deze kerk is gebouwd in 1578 als dank voor de snelle beëindiging van de plaag, die duurde van 1575-157. [Audio - opname bij de kerk van de meest heilige verlosser] Ik vraag me af, wat gaan wij doen als Covid-19 voorbij is? Gaan we dan ook elk jaar stilstaan bij hoe 2020 het dagelijks leven van iedereen op de wereld heeft ontregeld. Legitieme vragen, maar niet geschikt voor onze documentaire-serie over handel, geschiedenis en mensen. Tijdens mijn research over Venetië (en de plaag) leerde ik ook dat Venetië voorop liep in de bestrijding van de plaag. In die tijd trok Venetië al superveel mensen en handelaren van over heel Europa en het Midden-Oosten aan, en men had al snel door dat de komst van de plaag van buitenaf moest komen. Venetië stelde dan ook als eerste de quarantaine in. Ik had mij niet gerealiseerd dat dit woord afkomstig was uit het Italiaans, maar dat werd mij heel netjes uitgelegd tijdens ons bezoek aan Lazzeretto Nuovo: [Audio - Francesca legt oorsprong woord quarantaine uit]Ons bezoek aan Lazzaretto Nuovo! Het werd de cliff hanger voor onze driedelige serie over Venetië. Ik had voorafgaand aan mijn bezoek aan Venetië al over dit eiland gelezen en ik wist dat er in de zomer rondleidingen werden gegeven. Alleen, we bezochten Venetië in de winter en gedurende COVID-19. Dus ik had mij er al bij neergelegd dat het onmogelijk zou zijn om te gaan. Maar,.... toen die onbekende man op de trabaccolo vroeg of we met hem naar Lazzaretto Nuovo wilden, maakte mijn hart een sprong. Deze kans wilde ik niet mislopen, maar onze aflevering ging niet over de plaag hadden we al besloten. Daar en toen besloten we dat we een tweede aflevering over Venetië zouden moeten komen. Maar een aflevering volledig in het teken van de plaag, dat is zo deprimerend! Ik proefde dat veel mensen ook al een beetje klaar waren met Covid-19. Dus bedachten we dat we ons bezoek aan Lazzeretto Nuovo gingen combineren met een bezoek aan nog een aantal andere eilanden, die ik toch al wilde gaan bezoeken tijdens ons verblijf voor een artikel op mijn reisblog KapelkaTravel.com. Eerst zijn we een middag gaan rondwandelen op San Erasmo. Dat was even wennen om na 2 weken op een eiland te zijn waar ook tractoren en scootmobielen rondreden! Immers in Venetië vind je geen enkele auto, fiets of bromfiets. Al het vervoer gaat daar per benenwagen of met de boot. Het maken van opnames ging ook niet altijd gemakkelijk. Wat heb ik lopen stoeien met het goed uitspreken van het woord Fort Massimiliana, en Milton bleef zoooo geduldig![Audio - struggle met het woord Massimiliana)Op een andere dag zijn we naar de eilanden Burano, Mazzorbo en Torcello gegaan. Burano en Torcello zijn normaal gesproken behoorlijk toeristische eilanden. Burano vanwege haar kant en gekleurde huizen, Torcello vanwege een prachtige basiliek. Tijdens ons bezoek, mede vanwege de winter en Covid-19, waren we nu zo’n beetje de enige bezoekers. Ik wilde graag het kleine museumpje in de winkel van Martina Vidal bezoeken. Ik hoopte dat ze open zou zijn, want het kantmuseum zelf was gesloten. Martina Vidal produceert nog steeds gebruiksvoorwerpen met kant, maar is zich meer en meer gaan richten op luxe linnenproducten. Ik had geen tijd gehad om haar vooraf te benaderen voor een interview. Maar toen wij bij haar winkel aankwamen en wilden filmen in de entree, was een oudere man bezig de winkel te openen. Hij was geïnteresseerd in wat we deden, maar durfde ons niet binnen te laten. Later kwam een elegante vrouw aangelopen, dat bleek zijn dochter te zijn, en die nodigde ons gelijk uit om mee naar binnen te gaan en hun ‘museum’ te bezoeken. Het bleek Martina Vidal zelf te zijn. Ze nam de tijd om ons uit te leggen hoe het kant in Burano wordt gemaakt en waarin het verschilt met die van België. Zij is de derde generatie die zich richt op de productie van kant. [Audio: citaat Martina Vidal]Wat een geluk om haar juist daar te treffen die ochtend! Maar het meest bijzonder was toch Mazzorbo. Niet alleen vanwege de prachtige wijngaard met een evenzo interessant verhaal, maar ook vanwege het kleine kerkje uit de 13de eeuw dat nog een plafond in de vorm van een scheepsromp heeft. Ik vond dat één van de highlights van ons bezoek aan deze eilanden. Iets was ik mij ook nooit had gerealiseerd is dat ook in Europa malaria epidemieën zijn geweest. Het is één van de redenen waarom Torcello nu nog maar 14 bewoners telt in plaats van de 20.000 inwoners van vroeger. Voor sommige mensen is het misschien een beetje luguber dat wij de begraafplaats op het eiland van San Michele bezochten. Ikzelf vind het ook nog altijd een beetje morbide om te vertellen dat je tijdens je vakantie een begraafplaats gaat bezoeken, maar ik ben na ons bezoek aan de Eerste Begraafplaats van Athene geïnteresseerd geraakt in kunst op begraafplaatsen. De beeldhouwwerken die je daar aantreft, monumenten, maar ook de wijze waarop overledenen worden herdacht is boeiend. Het is een culturele ervaring.Zo ontdekte ik dat de Venetianen op elke grafsteen een portretfoto plaatsen van de overledene. Je loopt dus niet langs grafstenen, maar langs échte mensen. Ik vond het erg mooi en soms ook bijzonder om hele oude portretfoto’s van voor de Tweede Wereldoorlog te zien. Pas nadat we de andere eilanden hadden bezocht, bekeek ik de opnames die we hadden gemaakt op Lazzaretto Nuovo. Ik zag een beetje tegen het terugkijken op, omdat we daar zo’n 3 uur hebben doorgebracht, waarbij er heel veel informatie was gedeeld. En ja hoor, bij het terugkijken realiseerde ik mij dat er zoveel relevant materiaal was dat dit eiland eigenlijk zijn/haar eigen aflevering verdiende. Een derde aflevering! Wat hebben we ons op de hals gehaald! We gingen naar Venetië voor één aflevering en gingen na 6 weken weg met genoeg materiaal voor drie afleveringen! Die onbekende stille man op de trabacollo, Gerolamo Fazzini, ontpopte zich tijdens ons bezoek aan Lazzaretto Nuovo tot een bijzonder praatgrage man, die graag zijn kennis over het eiland, de plaag en geschiedenis van Venetië deelde. Francesca die mee was en de vertaling deed, had zelf heel veel kennis van de barena’s in de lagune van Venetië, wat weer een ander interessant onderwerp opleverde. Maar hoe interessant ook al die informatie is, het is een beetje saai om daar een hele aflevering mee te vullen. Nadat we eerst de horde hadden overwonnen over hoe om te gaan met mensen die geen Engels spraken, maar hen wel de ruimte willen bieden om in beeld hun verhaal te doen, kwam nu de volgende. Hoe transformeer je een grote hoeveelheid aan informatie naar een boeiende en dynamische aflevering? Hoe verwerken we drie uur aan materiaal tot een aflevering van maximaal 25 minuten?Nou, gewoon stap voor stap! Eerst bepalen welke stukken interessant zijn om te delen, en deze zet ik vervolgens op een volgorde zodat er een samenhangend verhaal ontstaat. In eerste instantie wilden we voice-overs gebruiken als verbinding, maar het liefst vermijd ik ze. Het verhaal moet verteld worden aan de hand van beelden en interviews. En het is ons gelukt om weer een aflevering zonder voice-over te maken. Venetië als een intermezzo van onze langzamer dan langzame reis van Kampen naar Moskou, is uiteindelijk een miniserie geworden binnen de grote serie!Maar het is nu tijd om weer terug te keren naar onze oorspronkelijke route. In de volgende aflevering reizen we van Zwolle naar Dalfsen en maken we onderweg een aantal stops bij bijzondere landgoederen waarvan er één een connectie heeft met Indonesië! Heb je onze afleveringen nog niet gezien, bezoek dan mijn Youtube-kanaal Heleen Westerman. Je vindt de link naar mijn kanaal en de afleveringen in de shownotes. Op Kapelka Travel.com heb ik een aantal artikelen gepubliceerd over Venetië en het dagelijks leven aldaar. Luister je liever, abonneer je dan op deze podcast. Wanneer er weer een nieuwe aflevering is afgerond, maak ik weer een samenvattende podcast met een persoonlijke noot over de totstandkoming van de aflevering en met geluidsfragmenten die de aflevering zelf niet hebben gehaald! Bedankt voor het luisteren en tot de volgende aflevering! ...more
Zwolle - Eten, drinken, winkelen en slapen in geschiedenis
Oct 10 2020
In de derde aflevering van onze langzamer dan langzame reis van Kampen naar Moskou via oude handelswegen, verkennen we Zwolle.We ontmoeten tijdens ons bezoek vrijwilliger Bert van de Sassenpoort, die vol verhalen over de stad zit. Ingrid neemt ons mee naar binnen bij de Zwolse synagoge en Andries vertelt meer over zijn bijzondere B&B in de oude stadsmuur van Zwolle. Tussendoor ontdekken wij nog veel meer oude gebouwen die een nieuwe functie hebben gekregen.Je kunt de hele aflevering terugkijken op YouTube - https://youtu.be/p3v6hzgstfgWil je onze serie blijven volgen, abonneer je dan op onze nieuwsbrief via deze link. Niet vaker dan 1x per maand sturen we je dan een nieuwsbrief. Een geschreven verslag inclusief verwijzingen naar websites en plaatsen, vind je op KapelkaTravel.com....more
Kampen naar Zwolle - verhalen langs de IJssel
Jul 24 2020
In plaats van varen over de IJssel zoals dat de handelaren dat vroeger deden, wandelen wij over de dijk van Kampen naar Zwolle, de hoofdstad van Overijssel.Het is het eerste 'live'-verslag van onze ontdekkingstocht naar bijzondere verhalen en feiten gelegen tussen Kampen en Zwolle.De hele aflevering kun je zien op YouTube. Hier is de link: https://youtu.be/x5Pk1fhWsscWil je onze serie blijven volgen, abonneer je dan op onze nieuwsbrief via deze link. Niet vaker dan 1x per maand sturen we je dan een nieuwsbrief. Voor een geschreven verslag inclusief verwijzingen naar websites en plaatsen, vind je op KapelkaTravel.com.In deze podcast is geen muziek gebruikt, het enige wat je hoort zijn omgevingsgeluiden....more
Kampen - in de 13de eeuw rijker dan Amsterdam
Jul 11 2020
In deze eerste aflevering van onze langzamer dan langzame reis naar Moskou, bezoeken we de stad Kampen.We nemen je mee naar sporen uit haar rijke handelsverleden en delen met jou bijzondere verhalen over deze voormalige handelsstad.De gehele aflevering kun je zien op YouTube. Klik op deze link: https://youtu.be/0QiBs8Hj2R4. Wil je onze serie blijven volgen, abonneer je dan op onze nieuwsbrief via deze link. Niet vaker dan 1x per maand sturen we je dan een nieuwsbrief. Het klokkenspel in deze podcast is afkomstig van de Nieuwe Toren in Kampen, welke staat aan het Oude Raadhuisplein....more
